Mo feri anchou!

Liesbeth werkt meestal op de hoofdzetel van het Rode Kruis in Mechelen. In december was ze evenwel enkele dagen in Nepal waar ze didactische ondersteuning gaf aan  Nepalese collega’s. 

“Mo feri anchou” (I’ll be back): dat is wat ik zei tijdens mijn afscheidsspeech in juni. Toen was ik in Nepal om het project ‘Didactiek in het Zuiden’ op te starten bij het Nepalese Rode Kruis. Drie weken lang maakte ik deel uit het van team van stafmedewerkers Eerste hulp en vrijwillige eerstehulplesgevers die nieuwe trainers opleiden. Een prachtige ervaring!

De eerstehulpopleidingen in Nepal zijn al erg sterk en het was fijn te kunnen meewerken aan de verbetering ervan. Tijdens mijn verblijf in juni werkte ik onder andere drie dagen met mastertrainers. Dat zijn lesgevers die andere lesgevers kunnen opleiden.

Ik gaf hen enkele tips over hoe je volwassenen kan laten leren:

• maak het actief
• zorg voor een motiverende sfeer
• varieer in je aanpak en je materialen
• werk gestructureerd

Om de lesgeversopleiding te verbeteren probeerden we dingen uit en discussieerden er dan over.

Groepsfoto met de mastertrainers, Liesbeth is de tweede van rechtsonder.

En nu ben ik terug. Ik ben hier om samen met de mastertrainers het project af te ronden. We schrijven een handleiding ‘Didactiek voor mastertrainers’. Die zal niet alleen voor de eerstehulpopleidingen gebruikt worden, maar ook voor de andere lesgeversopleidingen. De inzichten die ik nu opdoe, breng ik bovendien mee naar België.

Wat een fijn weerzien was het! En hoe vlot gaan de discussies nu: we staan echt op dezelfde lijn. We willen hetzelfde: nog betere eerstehulpopleidingen, op maat van de diversiteit aan deelnemers in een land als Nepal. Ik kijk uit naar het resultaat!

Toiletten en kippen

Dries is regioverantwoordelijke in Zuidelijk Afrika en volgt gezondheids- en eerstehulpprojecten op in landen als Malawi en Namibië.

Vorige week trok ik op projectbezoek in Malawi, in de provincie Kasungu, ongeveer anderhalf uur rijden ten noorden van de hoofdstad Lilongwe. In Kasungu loopt tot eind dit jaar een gezondheidsproject en starten we een water- en sanitatieproject op.

Handen wassen na het toiletbezoek.

Ikea-badkamers
De focus van deze projecten ligt op het verbeteren van de toegang tot drinkbaar water en sanitaire installaties: toiletten, handwasfaciliteiten, doucheruimtes en afwasplatforms. Die laatste woorden roepen bij jou misschien beelden op van betegelde ruimtes, douchestangen, wastafels en Ikea-droogrekjes, maar dat is niet de Malawische realiteit.

In deze dorpen zijn voor de start van onze projecten nauwelijks toiletten te vinden. Mensen zoeken beschutting achter een boom of struik om zich te wassen en de afwas droogt gewoon op de grond, tussen de loslopende kippen, varkens en geiten.

Betere hygiëne
Via onze projecten informeren we de lokale bevolking over de gezondheidsrisico’s van slechte hygiëne, zodat ze zelf hun situatie willen verbeteren. Pas nadat een bepaald dorp overtuigd is van het nut van betere hygiëne, komt het in aanmerking voor een verbetering van de water- en sanitaire infrastructuur.

De bewoner toont zijn gloednieuwe toilet.

Tijdens dit bezoek ging ik de voortgang van het project opmeten. Naast vergaderingen met de projectmedewerkers, de lokale Rode Kruisafdeling en -vrijwilligers en andere partners zoals de lokale overheden en dorpsoversten, stond dus het bezoek aan drie dorpen op de agenda. En in die dorpen: het bezichtigen van een ontelbare hoeveelheid toiletten.

De toiletten worden gebouwd via een mal.

Toiletbezoekjes
Zo’n bezoek verloopt zo: de man des huizes wenkt me en gaat me voor naar een klein gebouwtje, opgetrokken uit hout en leem, met rieten dak. Zijn vrouw en de kinderen kijken geboeid toe, maar blijven op afstand – mannen en vrouwen vertonen zich zelden samen in publiek in deze regio.

Ik volg de man en samen met Colex, de projectcoördinator van het Malawische Rode Kruis, bekijken we de structuur van het gebouwtje, nemen we foto’s, kijken we binnen, evalueren we of het toilet goed gebouwd is en feliciteren we de trotse eigenaar met zijn toilet. Vervolgens worden we door een andere man gewenkt en herhaalt het scenario zich opnieuw.

 

Als dank krijg ik een kip overhandigd, die ik op mijn beurt aan de lokale Rode Kruisvrijwilligers geef.

Wazungu
Na vijftien toiletbezoeken kon ik een glimlach niet onderdrukken. Wat moeten deze mensen denken van zo’n wazungu, een blanke man, die van zo ver komt, schijnbaar enkel en alleen om hun toiletten te bekijken? Stel je voor dat er in België een stedelijke ambtenaar zou aanbellen bij elk huis in de straat om even het sanitair te mogen bezichtigen…

Op twintig toiletten vond ik slechts een paar kleine foutjes, niets ernstig. Omdat alle toiletten door de eigenaar van de woning gebouwd worden met de hulp van speciaal opgeleide vakmannen, kon ik er rustig van uit gaan dat de andere toiletten ook wel in orde zouden zijn.

Ik stelde dus voor aan mijn collega Colex om verder te reizen naar het volgende dorp. Eigenlijk vond ik dat ik de privacy van de dorpsbewoners al genoeg op de proef had gesteld – ook al hoort dit soort evaluaties bij mijn werk.

Trotse bewoners
Colex aarzelde en zei dan ‘ok’, maar ik had gemerkt dat er iets mis was. Toen ik vroeg wat er was, zei hij weifelend dat we inderdaad moesten voortmaken, maar dat eigenlijk elk gezin in dit dorp zijn toilet wou tonen. Het maakte hen trots dat wij hun toilet gingen bekijken en die trots werkt motiverend om het toilet te blijven gebruiken.

Ik ben de tel kwijtgeraakt rond het veertigste toilet – maar ik heb ook vele blije en trotse gezichten gezien. Bij mijn afscheid kreeg ik zowaar een levende kip van de vrouw van de dorpsoverste – een groot teken van appreciatie voor ons bezoek en voor de hulp die we brachten via het project. Op het eind van de dag heb ik er op mijn beurt enkele enthousiaste vrijwilligers mee blij gemaakt.

Groeten in tijden van cholera

“Korera, korera!” Met deze woorden begroeten twee vrijwilligers van het Burundese Rode Kruis in Kabezi in de provincie Bujumbura Rural elkaar. Ze staan op minder dan een meter van elkaar en zwaaien met hun rechterhanden, alsof ze aarzelen om een hand te geven, alsof ze elkaar enkel van op een afstand willen begroeten.

Wat ‘korera’ betekent, weet ik niet. Mijn kennis van het Kirundi, de officiële taal in Burundi, is eerder rudimentair. Ik vraag verduidelijking aan mijn collega Cléophace. Hij legt het me geduldig uit, terwijl een groot gat in zijn mond gaapt waar ooit twee tanden zaten. (Die tanden werden door de rebellen gestolen, maar dat is een ander verhaal, dat vertel ik later nog wel eens.) ‘Korera’ betekent eigenlijk ‘cholera’. Dit is een diarree die ernstige uitdroging kan veroorzaken indien die niet tijdig wordt behandeld.

We staan in de Imbovlakte, dicht bij het Tanganyikameer, op ongeveer 800 meter boven de zeespiegel. De relatief warme temperaturen in deze streek zijn helaas gunstig voor de ontwikkeling van deze ziekte. Elk jaar, op het einde van het droge seizoen (juni tot september) is er hier een stijging van het aantal choleragevallen. Cholera is een ‘vuile handen’ ziekte, wat wil zeggen dat de verspreiding door fecaal-oraal contact gebeurt. Besmetting kan direct plaatsvinden door contact van de mond met ontlasting, bijvoorbeeld door ontlasting op de handen na toiletbezoek of via voedsel of drinkwater dat verontreinigd is met ontlasting. Handen schudden is dus een risico wanneer cholerabesmetting dreigt, vandaar het ontstaan van deze ongebruikelijke begroeting.

Via het ‘Isuku muri vyose’-project (‘Gezondheid voor iedereen’), werken we samen met het Rode Kruis in Burundi om de risico’s verbonden aan diarree te verminderen. Het project vindt plaats in een gebied dat de ‘choleragordel’ wordt genoemd. Op gemeenschapsniveau richt het project zich op de bewustmaking rond besmetting en overdracht van deze ziekte.

Na hun training gebruiken de lokale Rode Kruisvrijwilligers mobilisatietechnieken om hun boodschap te verspreiden. Daarnaast ondersteunen we ook infrastructuurwerken die de toegang tot drinkwater verbeteren en die ervoor zorgen dat niemand zich nog in ‘open lucht’ ontlast…

Gewoonlijk begroeten mensen elkaar in Burundi  door handen te schudden, soms knuffelen ze zelfs. Echter, in tijden van cholera passen ze hun gedrag aan…

Michel werkt als afgevaardigde van Rode Kruis-Vlaanderen bij het Burundese Rode Kruis en volgt onze projecten op rond basisgezondheidszorg en capaciteitsopbouw.

Toiletten voor Nepal

Wist je dat de helft van de Nepalezen geen toilet gebruikt? Vooral buiten de steden zoeken mensen nog vaak een afgelegen plekje rond het huis om hun behoeften te doen. Dit is niet hygiënisch, waardoor mensen gemakkelijk onnodig ziek worden. Het bouwen van toiletten is dan ook noodzakelijk.

De Nepalese overheid heeft besloten dat in 2017 alle huizen in Nepal een toilet moeten hebben. Hiertoe is een grote campagne gestart om Nepalezen bewust te maken en hen te motiveren hieraan mee te werken. Ook het Rode Kruis in Nepal springt mee op de kar.

Rode Kruis-Vlaanderen steunt het Nepalese Rode Kruis bij de bouw van de toiletten in het westen van het land. Op de eerste plaats geven we financiële steun, maar we helpen onze Nepalese collega’s ook bij het oplossen van praktische problemen die zij in de uitvoering van de activiteiten tegenkomen.

Verder bewaken wij de kwaliteit van de activiteiten, onder andere door het project ter plaatse te bezoeken.  Om een project te bezoeken, moet ik vaak 2 tot 3 dagen rijden (en soms zelfs nog 2 dagen lopen). Ik ga ongeveer 3 keer per jaar langs. Dit zijn altijd interessante bezoeken.

Els, de landenafgevaardigde van Rode Kruis-Vlaanderen in Nepal, wordt ontvangen bij de officiële viering van het resultaat dat in drie wijken alle huizen een toilet hebben.

Nog niet zo lang geleden trok ik voor het eerst naar het project dat door Rode Kruis-Vlaanderen gesteund wordt in het verre westen van het land. Het was mijn eerste bezoek, omdat ik nog maar sinds 1 juli aan de slag ben als landenafgevaardigde voor Rode Kruis-Vlaanderen in Nepal. Ik was aangenaam verrast om te zien hoeveel vooruitgang er al was geboekt in het project.

De eerste wijken zijn tijdens mijn bezoek door de Nepalese overheid al officieel ‘vrij van ontlasting in openlucht’ verklaard. De lokale bevolking heeft hier hard gewerkt aan de bouw van de toiletten.  Een officiële erkenning door de Nepalese overheid is dan ook echt verdiend.

Nu is het belangrijk dat iedereen de toiletten ook op juiste manier gebruikt. Sommige mensen hebben daar nog wat moeite mee. De vrijwilligers van het Nepalese Rode Kruis blijven dan ook mensen hierover informeren en sensibiliseren.

De meeste mensen zijn erg blij met de toiletten en met hoe schoon hun wijken nu zijn. We verwachten dat in 2013 de Nepalese overheid nog een flink aantal wijken  (en zelfs hele dorpen) binnen ons project ‘vrij van ontlasting in openlucht’ zal verklaren.

Els woont en werkt in Nepal waar ze projecten van Rode Kruis-Vlaanderen opvolgt in samenwerking met het Nepalese Rode Kruis rond eerste hulp, capaciteitsopbouw en basisgezondheidszorg.

Welkom!

Wie kent het Rode Kruis niet? Misschien koop je elk jaar een Rode Kruissticker of heb je al eens een eerstehulpopleiding gevolgd bij je lokale Rode Kruisafdeling. Of misschien heb je ooit eens beroep gedaan op onze hulp tijdens een festival?

Maar wist je dat Rode Kruis-Vlaanderen ook actief is in het buitenland? Naast hulp bij grote en kleine internationale rampen bieden we ook hulp aan op lange termijn.Want solidariteit gaat voor ons over de grenzen heen.

Op deze blog kan je over de schouder kijken van onze medewerkers in het buitenland. Je komt meer te weten over de landen waar we werken. Je ontdekt hoe het Nepalese Rode Kruis eerste hulp brengt tot in de meest afgelegen gebieden.Je leest welke uitdagingen het Burundese Rode Kruis moet aangaan om de toegang tot water te verbeteren voor de meest kwetsbare bevolking. Kortom, je vindt hier de verhalen achter de rapporten.

Veel leesplezier!