Terreinbezoeken: een stappenplan

Joris volgt onze Rode Kruisprojecten op in Namibië en Malawi. Hij verblijft sinds juni in Windhoek, de hoofdstad van Namibië.

Projecten opvolgen in een land waar je niet woont is niet altijd gemakkelijk. Even een bureau binnenwandelen doet oneindig veel meer dan de zoveelste herinneringsmail, zeker in een land waar de internetverbinding bezwaarlijk betrouwbaar te noemen is.

Dus is het belangrijk om tijdig, in persoon, mijn Malawische collega’s te gaan begroeten, een waslijst aan operationele vraagstukken aan te pakken en de projecten op het terrein te bezoeken. En vorige week bleek dat via een stappenplan te verlopen.

Stap 1: hoofdzetel Malawische Rode Kruis

Op zo’n 10 uur vliegen van Windhoek (met tussenstops en overstappen en wachtperioden en transitzones en veel paspoortstempels) ligt Lilongwe, waar het Malawische Rode Kruis zijn hoofdkantoren heeft. Het moet gezegd: het is een absolute verademing om even zij aan zij met mijn Malawische collega’s te werken. Budgetherzieningen, eindrapporten, het verwerken van commentaren op beleidsteksen – op een tiental minuten geraken we verder dan weken van heen en weer gemail en krakende telefoons.

Om het eerstehulpproject goed op te volgen werd afgesproken om een van de afdelingen te bezoeken. Dus kwam stap 2.

Stap 2: regionale afdeling Blantyre

Op zo’n 4 uur rijden van Lilongwe ligt Blantyre, economische hoofdstad van Malawi en de voornaamste regionale uitvalsbasis van het eerstehulpproject. Een van de 5 eerstehulpinstructeurs verbonden aan de afdeling was die week bezig met een cursus bedrijfseerstehulp en daar wilde ik graag een keer bij zijn.

Bedrijfseerstehulp zorgt voor een win-win-situatie, zoals ze zeggen. Via bedrijfseerstehulp krijgt het Rode Kruis inkomsten binnen waarmee ze de afdeling draaiende kunnen houden (of toch daarnaar toewerken) en het bedrijf in kwestie stelt zich in regel met de (helaas weinig toegepaste) wet in Malawi die stelt dat elk bedrijf personeel met eerstehulpkennis in dienst moet hebben.

De simulatie ‘Wat te doen bij een gekneusde ruggengraat’. Het Malawische Rode Kruis levert geen half werk.

Dit onderdeel loopt op het hoofdkwartier in de tweede grootste stad van Malawi. Maar hoe vertaalt ons eerstehulpproject zich in minder bedeelde gemeenschappen in het platteland? Daarvoor moeten we naar stap 3.

Stap 3: Afdeling Sambamwale

Op zo’n anderhalf uur hobbelig en stoffig rijden van Blantyre ligt Sambamwale. De bewoners zijn vooral boeren en handelaars – mensen die geen geld hebben om te investeren in een opleiding bedrijfseerstehulp, maar vooral ook geen tijd hebben om 5 dagen niet te werken.

Dus werkt het hier anders: een van de 75 door het project opgeleide gemeenschapsinstructeurs, heeft afgesproken om, gratis, dagelijks een uur of twee te spenderen aan de opleiding. Na het werk, voor het slapen gaan – wanneer iedereen kan. Ik vind het bijzonder bemoedigend te zien hoe deze mensen het nut van eerstehulpkennis inzien, en hoe het Rode Kruis in Malawi zich schikt en aanpast naargelang de context.

Een immobilisatie-oefening, deze keer niet op gras, maar op zanderige grond. Op slechts 2 uur rijden van Blantyre zit je in een totaal andere omgeving.

Na de demonstratie met simulatie (verstikking en gebroken been deze keer) trekken we weer terug. Over Blantyre naar Lilongwe, 5 uur met de auto. Maar ik voel me veilig, met al die eerstehulpkennis rondom mij.