Hans is afgevaardigde van Rode Kruis-Vlaanderen bij het Burundese Rode Kruis en volgt onze projecten op rond basisgezondheidszorg, capaciteitsopbouw en re-integratie van vluchtelingen.
Stel je voor… Twintig jaar geleden moest je in een klap alles achterlaten: je huis, je vrienden, je familie, je werk. Je vluchtte naar een buurland waar je jarenlang in een vluchtelingenkamp verbleef. Opeens hoor je dat het kamp de deuren sluit: er is weer vrede in jouw land en het is tijd om terug te keren. Maar waar keer je naar terug?
Dat is grofweg wat meer dan 500.000 mensen overkwam tijdens de burgeroorlog in Burundi in de jaren ’90. Men vluchtte vooral naar Rwanda en Tanzania waar men in vluchtelingenkampen verbleef. Nadat de vrede in het land terugkeerde, trokken vele Burundezen weer naar huis. Anderen bleven in het vluchtelingenkamp, uit angst voor represailles of omdat ze niets meer hebben om naar terug te keren.
In 2012 besloot de overheid in Tanzania om het laatste vluchtelingenkamp te sluiten. Alle 30.000 bewoners werden het land uitgezet richting Burundi. Om de terugkeer van de vele duizenden mensen te ondersteunen startte het Burundese Rode Kruis met de medewerking van Rode Kruis-Vlaanderen re-integratieprojecten op. Het is mijn taak om deze projecten op te volgen.
De projecten steunen op vier belangrijke pijlers:
- onderdak
- drinkbaar water
- sanitaire voorzieningen
- inkomen
Bij de eerste drie kan je je waarschijnlijk wel iets voorstellen. Maar hoe zorg je ervoor dat de bevolking waarmee je werkt toch een inkomen kan verwerven en zo minder kwetsbaar wordt? Het Rode Kruis doet het door de teruggekeerde vluchtelingen en lokale bevolking met elkaar te verenigen.
Een vergadering met de leden van de vereniging.
De bedoeling is dat de lokale bevolking samen met de teruggekeerde vluchtelingen die zich in hun gemeenschap hebben gevestigd een vereniging oprichten. Dat gebeurt met ondersteuning van het Rode Kruis. Zo zijn veel leden van de vereniging ook Rode Kruisvrijwilliger. Er is ook een Rode Kruismedewerker per regio die vormingen houdt en de opstart van de verenigingen begeleid.
In deze vereniging organiseren de leden economische activiteiten. De winst hiervan wordt gebruikt ten dienste van de meest kwetsbare van de gemeenschap – dat kunnen teruggekeerde vluchtelingen zijn maar ook de allerarmsten uit het dorp.
Deze activiteiten kunnen heel divers zijn: varkens kweken, een bananenplantage opstarten, een maniokmolen installeren,… Welke activiteiten de vereniging zal uitvoeren, wordt besproken in ledenvergaderingen. Het is belangrijk dat er op voorhand goed nadacht wordt over wie welke verantwoordelijkheden heeft, of de activiteit rendabel is, en via welke mechanismen de winst besteed zal worden.
Afgelopen week was ik op zo’n vergadering aanwezig als observator. Op het einde van de vergadering vroeg ik of de aanwezigen het zinvol vonden. Een vrouw reageerde heel enthousiast: “Ik vind dit een heel goede manier van werken. Ik moet dringend eens een dergelijke vergadering met mijn man aangaan!”
Rode Kruis-Vlaanderen gaat internationaal 